Son on yılda daha çok devletçi olmaya başladım. Olayları görünce, içinde olunca hissedince bu gelişti.  Kesinlikle makamdan dolayı değil.

Benim okuduğum dönemde  biz rektörü rehin alırdık , çatışırdık resmen dekanla. Şimdi öğrenciler yardım için geliyorlar.

Denizin ortasında olup susuzluk çekebilirsiniz , önemli olan bu imkanlardan faydalanmak. Çevremizde çok kaliteli sanayiciler var, teknoloji firmaları var, bilişim vadisi var.

Devlet güzel politika uyguluyor. Evlerde, yurtlarda, sosyologlar, pedagoglar eşliğinde hizmet veriyor. Belirli yaşlara gelince çocukları üniversitelere istihdam ediyor.

Türkiye safında değil , dünya safında önemli bir merkez olacak afetlere dayanaklı şehir merkezi kuruyoruz , şuanda inşaatı da başladı.  Japonlarla beraber kuruyoruz.

Öğrencilerimizin bir kısmı İstanbul, Kocaeli  ve Gebze'den.Toplam yurt ihtiyacımız iki bin civarında. Bin kişilik yurt yapılıyor, ve çok hızlı gidiyor.

Tek derdim ; Gebze Teknik Üniversitesi Türkiye’nin en iyisi , dünyanın sayılı üniversitesi olsun. GTÜ yükselsin, Türkiye'ye katkı yapsın.

Fotoğraf: Gül AKDEMİR

 1992'de Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü olarak kurulan, 4 Kasım 2014 'de ise ünüversite kimliğine kavuşan GTÜ, şimdiye kadar altı rektör gördü. Her biri imkanları ve yetenekleri ölçüsünde bu önemli eğitim yuvasına değer katmaya çalıştılar. Hepisi bir iz bıraktı gitti.

Halen görevde olan Rektör Prof. Dr. Hacı Ali Mantar, henüz birbuçuk yıl önce göreve atanan bir isim.  Ancak ; bu kısa süre içerisinde gerçekleştirdiği ulusal ve uluslararası projelerle öylesine dikkat çekti ki, Gebze Teknik Üniversitesi'ni Türkiye'de yüz üniversitenin ilk onuna sokmayı başardı. Akademik dünyaya ilgi duyan herkesin sıkça karşılaştığı Rektör Mantar, herkes gibi bizde de  merak uyandırdı.

GTÜ'de okuyan öğrenciler, orada görev yapan öğretim görevlileri, beyaz yakalı personelin ağzından '' Mantar'' ismi düşmez oldu. Kah bir seminer, kah bir proje etkinliği, kah bir  teknolojik atılım, gözlerin GTÜ'ye çevrilmesine neden oldu.

Peki kimdi bu Rektör Mantar?

O'nu daha yakından tanımak, Gölge Dergi okuyucularına da tanıtmak için  Hacı Ali Bey'le  söyleşi için sözleştik.  Gebze'nin tarihini içinde barındıran muhteşem ve devasa kampüsten içeri girdiğimizde ağaçların ve yeşilliklerin mis kokusu eşliğinde rekötürlük binasına ilerlerken, çevrenin temizliği dikkatimizi çekti.  Ve bir de sadece kulağımızın duyduğu kuş sesleri... Şehrin hemen kenarında  yer alan , doğa ile içiçe kampüste öğrencilerin fakülte önlerindeki sohbetleri ise, yıllar öncesine öğrencilik yıllarımıza  gitmemize vesile oldu.

Tam da randevu saatimizde rektörlük binasına geldiğimizde ,  güvenlik görevlisinin yüzünden tebessüm akan,  sıcak ses tonuyla  karşılaştık. '' Hoş geldiniz, buyurun'' diyerek  Rektör Bey'in bulunduğu ikinci  kattaki makamına refaket etti. Alabildiğince güler yüzlüözel kalem yetkilileri , ''Ercan Bey, röktörümüz bekliyorlar, şöyle buyurun'' diyip makam odasının kapısını açtılar.

Geniş, büyük, oldukça sade, şık ve modern  odaya girdiğimizde, makam masasının arkası ve pencere yanında bulunan onlarca plaket ve ödüller dikkatimizi çekti.   Dört kişilik toplantı masası, misafir  ağırlama koltuları ve duvarda asılı Atatürk ve  Cumhurbaşkanı Erdoğan posterleri de odaya farklı bir görsellik  kazandırıyordu.

Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Rektörü Prof. Dr. Hacı Ali Mantar'ın  bütün samimiyetiyle gösterdiği koltukta yerimizi bulduğumuzda , çayımızda geldi. Röportaj öncesi sohbetimizde Mantar'ı anlamaya , tanımaya çalışıyoruz. Genel Koordinatörümüz  Gül Akdemir  çaktırmadan  odayı  süzerken, tatlı sohbetimizde başlamış oluyor.

Konuştukça konuşuyoruz, zaman nasıl geçiyor farkında değiliz. Zira,  karşımızda kendisini çok fazla donatmış, aldığı eğitimler ve gördüğüülkelerle  kendisine değer katmış  bilim insanı var. Tabir-i caiz ise  adeta bilgi küpü, yürüyen kütüphane.

Sohbetimizin ilerleyen kısmında Prof. Mantar'ın Gebze sevdası ortaya çıktıkça, vatan- millet aşkı, öğrencilere düşkünlüğü ve bilime inanmışlığını daha iyi anlayabiliyoruz. Ekonomiyi iyi bilen, çalışmanın  önemine sıkça vurgu yapan, başarmanın vazgeçilmez hayat anlayışı olduğunu gördüğümüz Mantarcı ile sohbet ederken,  bizler keyif aldık. Umuyoruz ki sizlerde keyifle okuyacaksınız.

Byurun bakalım, virgülüne dokunmadan GTÜ Rektörü Prof. Dr. Hacı Ali Mantar...

GÖLGE- Hacı Ali Mantar Kimdir?

 MANTAR- 1969 yılında Tokat Zile’de doğdum. 1993 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldum. Amerika Birleşik Devletlerinin (ABD) New York Eyaletinde bulunan Syracuse Üniversitesi'nin Bilgisayar Mühendisliği bölümünde 1998 yılında Yüksek Lisans, 2003 yılında ise doktora eğitimimi tamamladım.2004 yılında Harran Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde, Kurucu Bölüm Başkanı olarak göreve başladım. 2006 yılında Gebze Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yaptım. Gebze Teknik Üniversitesi’nde 2010 yılında doçent, 2015 yılında ise profesörlük unvanını aldım. 2006-2018 yılları arasında TÜBİTAK ULAKBİM (Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi)  Yönetim Kurulu Üyesi olarak, 2010 yılında Avrupa Birliği Siber Güvenlik Ajansı Komite Üyesi olarak görev yaptım. 2013 yılında Türkiye Bilimler Akademisi Üyesi olarak başladığı görevimi ise halen sürdürüyorum. Genellikle yöneticilikten kaçıyordum, ama 2015’ten sonra  mevlam hep yöneticilik nasip etti.şimdi GTÜ de rektörlük yapıyorum.

GÖLGE- Eşiniz ne işle ilgileniyor? Çocuklarınız var mı?

 MANTAR- Eşim eczacı. Dört çocuğum var.  Üç tanesi üniversitede, biri de lisede  okuyor.

GÖLGE- Hobileriniz var mı?

MANTAR- Eskiden yüzmeye giderdim pandemiden sonra bıraktım. Düzenli yürüyüş yapıyorum.  Zaman zaman futbol oynuyorum.  Ayda bir ailemle tiyatroya, sinemaya gidiyoruz.

GÖLGE- Ailenizde akademik kariyeri olan var mı?

MANTAR- Ailede yok.  On kardeşiz.  İki tane ablam var. Birisi İstanbul'da diğeri Tokat'ta. Kız kardeşim var, oda İstanbul'da. Abilerim de devlette çalıştı. Bizim ailede genelde sağlıkçı. Bir tek ben mühendisim.

GÖLGE- Üniversiteye rektör olarak atandıktan sonra ilk neleri tespit ettiniz?

MANTAR- Diğer üniversitelere kıyasla 30 yıllık bir fidan.  Avantajları var, dezavantajları da var.  Avantajları genç olduğu için siz dünyanın gelişimine doğru yönlendirebiliyorsunuz.  Dezavantajı maddi kaynak olarak zayıfız.  2015 yılında özel sektöre girerken ayaklarımı sürükleyerek gittim (isteksiz) devlet görevi olduğu içinde kabul ettim. Ama şimdi iyi ki de gitmişim diyorum. Ben üniversiteyle sanayinin  daha nasıl iyi entegre olması gerektiğini, üniversitelerden nasıl faydalanılması gerektiğini orda öğrendim.

GÖLGE- GTÜ olarak ilk yaptığınız bir proje var mı?

MANTAR- Türkiye'de ilk 'engelli festivalini ' bizim üniversite yapıyor. Teknik üniversitesi de olsak toplumdan uzak durmamak gerekiyor. 

GÖLGE- GTÜ, Türkiye'de başarı olarak hangi konumda?

MANTAR- Türkiye'de ki en hızlı iş bulan üniversite olduk.

GÖLGE- Bu başarı sanayinin başkenti Gebze olduğu için mi?

MANTAR- Denizin ortasında olup susuzluk çekebilirsiniz , önemli olan bu imkanlardan faydalanmak. Çevremizde çok kaliteli sanayiciler var, teknoloji firmaları var, bilişim vadisi var, teknopark yakınımızda, GOSB var vs. Ama sizin bunlardan almasını bilmeniz gerekir. Biz mümkün olduğunca çevremizden faydalanıyoruz.  Teker teker organize sanayi bölgelerini ziyaret ediyoruz.  Yeteneklerimizi sunuyoruz, proje yapıyoruz. Stajyer öğrencilerimizi yönlendiriyoruz.  Daha okuldayken uygulamaları öğreniyorlar. Uzun dönem endüstriyel uygulamalar dersi açtık. Ortak çalışıyorlar. Gece saat 23'de  bazen bahçede dolaşırken,  öğrenciler çalışıyor. 'Bu saate ne yapıyorsunuz?'  diyorum,  'gündüz firmada çalışıyorum gece de projeye çalışıyorum'  diyor. Hem dersini, hem uygulamasını görünce öğrencilerinde özgüveni artıyor.

GÖLGE- Teknoloji hayatın gerçeği mi?

MANTAR- Son on yılda daha çok devletçi olmaya başladım. Olayları görünce, içinde olunca hissedince bu gelişti.  Kesinlikle makamdan dolayı değil. Devlet kimsesiz insanlar için sosyal geliştirme yurtlarında öğrenci yetiştiriyor. Devlet güzel politika uyguluyor. Evlerde, yurtlarda, sosyologlar, pedagoglar eşliğinde hizmet veriyor. Belirli yaşlara gelince çocukları üniversitelere istihdam ediyor. İTÜ'de de, GTÜ'de de karşılaştım zaman zaman.  Bunların topluma adaptasyonunda bazı eksiklikler oluyor. Ceza vermek kolaydır , öncelik önleyici çözümlerdir. Devletin şemsiyesi altından çıkıp bir faaliyet içerisine sokup onları boşluktan kurtarıyoruz. O yüzden teknoloji ve sosyal olaylar da  hayatın gerçeği.

GÖLGE- Göreve başladığınızdan bu yana kaç proje geliştirdiniz?

MANTAR- Projelerin büyüklüklerine göre değişiyor. Başladıktan sonra kuantum radar projesi başlattık. Bu, Türkiye'de ki akademik projelerin içerisinde en büyük projelerden biri.  Çok yüksek bütçeli bir proje, uluslararası hocalarında dahil olduğu bir proje. Akıllı tarım teknoloji ile başlamıştı biz bunu daha da ilerlettik. Firmalarımızla da iş birliği yapıyoruz.  Mesela İstinye Park’ın eksi dördüncü katına inin,  orada iki dönümlük tarım arazisi vardır.  Bizim üniversitemizin projesidir. TÜ Şaş’tan projeler aldık görünmezlikle ilgili, boya ile ilgili, Havelsan'dan projeler aldık, Aselsan'dan projeler aldık. Avrupa Birliği projeleri alıyoruz. Gübretaş’tan ortak ARGE projeleri yapıyoruz. Demir Çelik birliği ile projelerimiz var.

GÖLGE- Akademisyen ve öğrenci sayınız nedir?

MANTAR- 350’ye yakın öğretim üyemiz var. Öğretim görevlileri 750-800’e yakın. Butik bir üniversiteyiz, ama kaliteyiz. Öğrenci sayımız da onbin.  Üç bini lisansüstü, yedibini lisans eğitimi görüyor.

GÖLGE- Kaç fakülte ve  bölüm var?

MANTAR- Dört fakültemiz var. İşletme , Mimarlık, Mühendislik, Temel Bilimler Fakültesi. Şimdi de Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi açtık beş oldu.  Gerekiyorsa yeni bölümler açılır.

GÖLGE- Hemen hemen her şehirde üniversite var. Teknik üniversite ve diğer klasik üniversitelere bakarsak , GTÜ Türkiye sıralamasında nerededir?

MANTAR- Türkiye'de ilk ondayız. Kalite olarak, eğitim olarak , araştırma olarakta. İş bulmada birinciyiz. Bazen ikinci bazen dördüncüyüz ama ilk ondayız.

GÖLGE- Rektörlükte 1,5 yıldır varsınız. Üniversiteyi 'ben bu noktaya getirdim ' diyor musunuz?

MANTAR- Bilimsel çalışmalar bir günde patlamıyor, bir günde de durmuyor. Rektörün performansı yüzde beş yüz artacağına, her bir öğretim üyesinin performansı yüzde beş artsın daha iyi.  Asıl üzerinde durduğum şeyi;  üzüldüğüm noktalardan birisi de birbirimiz ile çok uğraşıyoruz. Enerjimizi boşa harcıyoruz. Daha huzurlu ortam oluşturup, motivasyonu arttırıp, arkadaşlarımızı heyecanlandırıp hep birlikte bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Devletin sırtına mümkün oldukça daha az yük olmalıyız. Üniversiteler kendi parasını mümkün olduğu kadar kendi kazanması gerek. Devletin parası tatlı değildir. Özel sektörden gelen para tatlıdır. Özel sektörden para getirmeye çalışmalıyız.  Alet alacağız mümkünse ben özel sektörden alayım, özel sektör bana inansın, güvensin onlarla beraber proje yapayım.  Altyapıyı öyle zenginleştireyim.

GÖLGE- Bir rektör ve baba olarak öğrencilerinizle aranız nasıl?

MANTAR- Öğlencilerimde çok eleştirdiğim şeyler var , evet ama çocuklarımızın merhamet duygusu, yardım severlik duygusu gün yüzüne çıkınca çokta güzel.  Geçen sene üç kız, dört erkek  'biz Urfa’ya gideceğiz yardım malzemesi dağıtacağız '' diyerek yol parası istediler.'Bunlar için gelin ' dedim bana. Benim okuduğum dönemde  biz rektörü rehin alırdık , çatışırdık resmen dekanla. Şimdi öğrenciler yardım için geliyorlar , destek verir misin diyor. Pazar günü geliyorum hafta sonları bile çalışıyorlar. Öğrencilerin heyecanı var. Öğrenciler çalışkan, duyarlıkları var, kendi kendine her şeyi yapıyorlar, sorumlulukları var. Yetiştirmek istediğim öğrencide buydu. Bende onlara destek veriyorum.  Benden randevu isteyipte kabul etmediğim  bir tane öğrencim  yok.

GÖLGE- Belediyelerin çalışmalarını ve katkılarını  yeterli buluyor musunuz?

MANTAR- Buralara gelince belediyelere bakış açım değişti.  Kocaeli Büyükşehir  Belediyesi olsun , diğer belediyeler olsun  GTÜ'ye ne eksikse alıp yardımcı oluyorlar, bahçeyle ilgileniyorlar, kürek takımının elbisesi eksik diyorum alıyorlar, artık bir şey istemeye utanıyorumGebze Belediyesi'nden, Darıca Belediyesi'nden . Gerçekten de çok teşekkürler.  Her istediğimizi yapıyorlar hem de karşılık beklemeden. Sanki Gebze’nin bir ruhu var. Gelen bürokratların hepsi topluma yakın insanlar.

GÖLGE- Yurtdışından  öğrencileriniz  var mı?

MANTAR- Var , ama olması gereken sayıda değil.  20’ye yakın ülkeden öğrencimiz var. Sayıyı daha da arttırmak, nüfusumuzun yüzde en az on olmasını istiyoruz.  Çok kültürlülük, çok zenginlik getirir her bakımdan. 25 civarında  yabancı öğretmenlerimiz de var.  Öğrenci sayımız da 250-300 civarı.

GÖLGE- Üniversitenin sanayi ve siyasi erk dışında , vatandaşlarla diyalogu nasıl?

MANTAR- Şuana kadar çok fazla değildi. Daha önceki rektör arkadaşlar da gayret etmişler , bende çok gayret göstermeye çalışıyorum.  Okullarla iş birliği yapıyoruz, yazın yaz okulu oluyor çevremizdeki öğrenciler laboratuvarları, alt yapıları kullanıyor. Şuan kampüste köpek problemimiz var,  saldırıyorlar , o problemimiz de olmasa aslında kampüsümüz çok büyük, çok güzel bir ortam halka açılmasını istiyorum.  Milletimizde faydalansın.  Bizim kaymakamlıklarla, belediyeler üzerinde sivil toplum projelerimiz var. Yine liselerle beraber Avrupa Birliği projesi yazıyoruz, liselere de etkimiz olsun istiyoruz.  Liselere gidip hocalarımız ders veriyorlar.  Yapmış olduğumuz kültürel faaliyetler, akademik faaliyetler genel olarak dışarıdaki insanları da davet ediyoruz.

GÖLGE- Çoklu depremde  GTÜ olarak aktif olarak çalışma yaptınız mı?

MANTAR- Fiilen çalışmalar yaptık. Sosyal yardım açısından bizim hocalarımız eğitimler verdiler, psikolojik danışmanlık yapıldı. Evlendikten bir hafta sonra oraya gidip çalışan hocalarımız oldu, bizi de çok duygulandırdılar.  Teknik olarakta inşaat mühendisliği bölümümüz güçlü bir bölüm. Üç-dört defa ziyarete gittiler, analizler yaptılar, teknik raporlar hazırladılar. Burslar topladık, verdik.  En önemlisi de,  bizim Türkiye safında değil dünya safında önemli bir merkez olacak afetlere dayanaklı şehir merkezi kuruyoruz , şuanda inşaatı da başladı.  Japonlarla beraber kuruyoruz. Deprem teknolojilerini, deprem testlerinin yapılacağı bir merkez olacak. Türkiye'de en gelişmiş olanlardan bir tanesi , dünya çapında da önemli merkezlerden bir tanesi, üç- dört ay önce İnşaatı başladı. İnşallah bir yıla kadar da bitecek.

GÖLGE- Nasıl bir yapı olacak?

MANTAR- Bina olacakta, bizim orada laboratuvarlarımız var. Sarsıntının şiddetini ölçen ve şuanda bilmediğim başka tekniklerde var. Japonlar beş milyon dolar veriyorlar, bizde yirmi milyon verdik , daha da fazlasını vereceğeyiz. Şimdi çevre bakanlığınıda dahil ediyoruz. Afat, Kızılay, Boğaziçi Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi'nin de içinde olduğu ama Gebze teknik üniversitesi liderliğini yapıyor. Japonya'da da iki tane üniversitenin yardımları var. Bir tanesi kalkınma ajansı , biride  TÜBİTAK gibi teknoloji ajansları var, onlarda işin içerisinde.

GÖLGE- Öğrencilerin yurt ihtiyacı var mı?

MANTAR- Öğrencilerimizin bir kısmı İstanbul, Kocaeli  ve Gebze'den.Toplam yurt ihtiyacımız iki bin civarında. Bin kişilik yurt yapılıyor, ve çok hızlı gidiyor. Gençlik Spor Bakanlığı'na da çok teşekkür ediyoruz.Devletteki ihalelerin içerisinde en hızlı giden yurtlardan bir tanesi. Bin tane öğrencimiz gelecek yıl kampüste olacak.

GÖLGE- Akademik olarak  bundan sonraki  beklentiniz, hedefiniz nelerdir?

MANTAR- Devlet bana bu makamı vermiş, bunu mümkün olduğu kadar hakkını vermeye çalışıyorum. Bu bana yeter de artar. Yarınlar ne gösterir onu bilemem. Şuana kadar yaptığım görevlerin hiç birini ben planlamamıştım. Hakkını verdiğiniz her şeyin başına geçersiniz. Tek derdim ; Gebze Teknik Üniversitesi Türkiye’nin en iyisi , dünyanın sayılı üniversitesi olsun. GTÜ yükselsin, Türkiye'ye katkı yapsın.

GÖLGE- Sayın Rektör, bize zaman ayırdığınız için çok teşekkür ediyoruz.

MANTAR- Ben teşkkür ederim. Kolaylıklar dilerim.